Wanneer een reis of vakantie dichterbij komt, worden mijn dagdromen over zo’n reis levendiger. Ik google me suf op lokale gerechten, struin blogs af met tips  en bekijk alvast de prachtigste hotels en B&B’s op booking en AirBnB. Afgelopen jaar boekte ik met mijn vriend een reis naar Sri Lanka. Ik had fantastische verhalen gehoord over het eten, de bevolking en de natuur en het gemak van reizen. Bovendien leent het land zich voor wandelingen en kun je er fantastisch duiken. Het klonk als mijn reiswalhalla. Ik zag mezelf helemaal zitten op een theeplantage nippend van een lokaal geproduceerde Earl Grey. Ik wist toen nog niet dat mijn dagdromen in de kiem gesmoord zouden worden door een hartverscheurend nieuwsbericht.

 ZO 21 APRIL, 06:50, NOS.NL

In Sri Lanka zijn zeven mensen opgepakt voor de reeks aanslagen van eerder vandaag. Daarbij kwamen zeker 207 mensen om het leven, onder wie één Nederlander. Honderden mensen raakten gewond.

Over het motief voor de aanslagen of de achtergrond van de daders is niets bekendgemaakt. Ook is de verantwoordelijkheid niet opgeëist.

[…]


Reisadvies

Het reisadvies voor Sri Lanka was na het nieuwsbericht – net als voorafgaand aan de aanslagen – geel, dat betekent: let op, veiligheidsrisico’s. Per dag kwam er meer informatie binnen over de toedracht van de aanslagen. Het bleek te gaan om acht explosies in totaal. Drie bij hotels, drie bij katholieke kerken, een bij een dierentuin en een bij een appartementencomplex, met het onvoorstelbare aantal van 310 doden tot gevolg. Twee dagen later, op 23 april, werd bekend dat de aanslagen opgeëist waren door terreurorganisatie Islamitische Staat. Het reisadvies bleef onveranderd.

 

Reisadvies kleuren ministerie van buitenlandse zaken


Ondertussen kreeg ik van meerdere vrienden en familieleden appjes binnen met de vraag of ik nog wel zou gaan.

Hoezo? dacht ik. Natuurlijk ga ik! Ik laat me niet bang maken door een stel terroristen! En als de toeristen het nu ook nog eens laten afweten dan wordt dit land nog eens extra geraakt. Mijn vriend en ik besloten: zolang er geen negatief reisadvies geldt, zitten wij over vier weken in Sri Lanka.

Althans, dat hoopten we.

Drie dagen daarna volgde dit bericht op de publiekswebsite van het ministerie van Buitenlandse Zaken:

Laatst gewijzigd op: 25-04-2019, www.nederlandwereldwijd.nl

Er zijn nieuwe berichten dat het risico op vervolgaanslagen door voortvluchtige terroristen groot is. Ook houdt men rekening met religieuze wraakacties. De veiligheidssituatie in het gehele land is onvoorspelbaar en onzeker. Reis alleen als het noodzakelijk is naar Sri Lanka. Hierdoor verandert ook de kleur van de kaart van geel naar oranje.

[…]

Kort daarna werd ook nog eens bekend dat alle Nederlandse toeristen die hun reis via een reisorganisatie hadden geboekt, werden teruggevlogen naar Nederland. Later werd in overleg met hulporganisatie SOS international besloten ook de zelfstandige reizigers terug te halen. Dit laatste gebeurt zelden want deze zelfstandige reizigers hebben niet meebetaald aan een calamiteitenfonds en hebben op basis van een reisverzekering bijna nooit recht op repatriëring. De situatie moest dus wel ernstig zijn.  

Oneerlijk

De gevolgen voor Sri Lanka zijn ingrijpend. Niet alleen door het verlies van mensenlevens en de staat van woede en angst waarin het land is beland maar ook door de toegenomen spanning tussen religieuze groepen en de kans op vergeldingsacties. Ook het toerisme heeft erg te lijden onder een terreuraanslag met een dergelijke omvang en dat heeft financiële gevolgen voor een groot deel van de bevolking. Families sparen soms jarenlang voor een paar extra bungalows of hotelkamers: zij zijn in één klap hun meer dan noodzakelijke bron van inkomsten kwijt om schulden af te lossen. Hetzelfde geldt voor tuktuk-chauffeurs, hotelpersoneel, horecapersoneel, medewerkers van surf- en duikscholen en alle andere mensen die (in)direct geld verdienen aan het toerisme. De constante financiële injectie die de toestroom van toeristen genereert stopt resoluut tot het land weer veilig is. Hoe lang dat duurt weet niemand, en zelfs dan zal het tijd kosten voordat het toerisme weer op het oude peil is.

Het verbaast me dan ook dat de eerste reactie van vakantiegangers in de media is dat ze het ‘oneerlijk’ voor zichzelf vinden en ‘geen vakantiegevoel meer hebben’.

‘We hadden een prachtig hotel, dus we hadden gehoopt dat we nog een dagje konden relaxen,’ zegt een vrouw die vrijdag te horen kreeg dat ze een dag later zou terugvliegen op NOS.nl.

Ik begrijp dat je baalt dat je langverwachte reis anders afloopt dan gedacht, maar met 310 doden lijkt me een beetje meer inlevingsvermogen en fijngevoeligheid wel op z’n plaats. Zeker wanneer je een verklaring aflegt in de media. Uiteraard moest ik zelf ook schakelen. We hebben immers voor een niet al te bescheiden bedrag twee tickets geboekt die we, nu reizen naar Sri Lanka echt wordt afgeraden, niet zullen gebruiken. Een annuleringsverzekering hebben we niet. (En als je die al hebt, dekt die vaak geen schade door terrorisme.)

Dus de vraag was: wat nu?


Tickets omboeken

Een kort consult via Messenger met KLM leerde me dat het wel degelijk mogelijk is om tickets om te boeken. (À propos, even een dikke pluim voor de snelheid en vriendelijkheid waarmee ze reageren.) Voor een bedrag van €150 kun je je retourticket omboeken naar een andere bestemming. Het verschil in ticketprijs betaal je er wel nog bij. We betalen dus €300 en kunnen dan tot het ticketbedrag van onze oorspronkelijke tickets een andere bestemming uitzoeken. Dat we ergens heen gaan staat buiten kijf en we hebben er geen seconde aan gedacht om de hele vakantie te af te blazen. We hebben gespaard, de vakantiedagen zijn opgenomen en eerlijk gezegd zijn we er ook ontzettend aan toe. We gaan dus sowieso weg.

Maar waarheen in godsnaam?


Keuzestress

Onze discussie over de nieuwe reisbestemming verliep ongeveer zo: ‘Zullen we een four wheel drive huren en door de woestijn Namibië rijden? Gaan we weer naar Bali of dit keer naar Vietnam of Cambodja? Of gaan we wandelen in Canada? Dat wil ik ook nog altijd! Of is dit het moment om naar Colombia te gaan? Daar is iedereen immers ook laaiend enthousiast over en de mensen schijnen daar zo vriendelijk te zijn. En o ja, we zouden ook nog een keer teruggaan naar Peru. Daar is nog zoveel te zien en dat eten…. Zeg, hoe wil je eigenlijk reizen? Huren we een auto? Reizen we per trein en bus? Wil je op safari? Doen we een meerdaagse trek? Heb je zin in Zuid-Amerikaanse barbecues, Thaise curry’s? Sateh gambing? Wil je Spaans oefenen met de locals? Moet het er warm zijn? Betaalbaar? Gaan we duiken? Zijn er aardbevingen? Zijn er aanslagen geweest?’ Alle opties lagen weer open maar we kwamen er niet uit.


Lijstjes

Opeens hadden we carte blanche en moesten we kiezen tussen allerlei mooie en interessante plekken. In ieder geval bleek het onbegrensd heen en weer pingpongen van opties voor ons niet zo nuttig. We besloten dus – hoe blasé ook – onafhankelijk van elkaar een lijstje te maken met eigenschappen van de ideale nieuwe bestemming. Hieronder een letterlijke weergave van onze lijsten, waarbij direct al opvalt dat sommige mensen langer van stof zijn dan anderen.

Mijn lijst         

  1. Warm klimaat, lekker tropisch (mooie stranden?)
  2. Niet te toeristisch, geen backpackermania
  3. Lekker eten (Aziatisch en beetje gezond zou top zijn)
  4. Niet al te duur zodat je in luxere accommodaties kan zonder failliet te gaan
  5. Duiken (met bijzondere vissen, misschien walvishaaien of mantaroggen?)
  6. Zou ook leuk zijn als je er mooi kunt wandelen
  7. Liefst geen land met bizarre verkeersmanoeuvres waarbij men zich standaard op de verkeerde weghelft bevindt en je in één busrit vijf bijna-dood-ervaringen hebt.

De lijst van mijn vriend

  • Lekker eten
  • Mooi duiken
  • Warm klimaat


Het besluit

Inmiddels duurt het nog krap drie weken voor we vertrekken. Misschien verandert het reisadvies voor Sri Lanka weer naar geel, maar wij gaan de gok niet wagen. Ik voel me schuldig tegenover het guesthouse dat we al geboekt hadden maar onze veiligheid staat uiteindelijk voorop. Voor ons geen rice and curry, theeplantages en oude tempels. Althans, geen Sri Lankaanse. We hebben besloten naar Maleisië te gaan. En hoewel het onmogelijk leek, voldoet het aan alle eisen van ons gemeenschappelijke lijstje. Het is er veilig (bijna helemaal groen volgens de BuZa-index), de Maleisische keuken is hemels en je kunt er wandelen, theevelden bezoeken, duiken op de Perhentian islands (ja, klik maar even) en reizen per trein.

Cameron highlands
Je kunt in Maleisië prachtig wandelen in de Cameron highlands.

Als je plotseling niet meer naar je beoogde vakantiebestemming kunt vanwege een natuurramp, een terroristische aanslag of een andere onveilige situatie, blijkt er altijd een wel een mouw aan te passen. Zij het via een reisorganisatie, een verzekering of door je tickets om te boeken. En ja, dat kost soms extra geld en moeite. Maar vergeet niet: het feit dat je überhaupt de vrijheid en het geld hebt om te reizen, zegt iets over de geprivilegieerde positie waarin je je op wereldniveau bevindt.

Zoals de moeder van een goede vriendin van me altijd zegt als mensen klagen over triviale zaken: Ik feliciteer je met je probleem.

Ik feliciteer mijzelf dus nog eens van harte en ga nu de komende weken zitten dagdromen over witte stranden, Maleisische claypot en hikes door de hooglanden. En ik hoop dat ik het Sri Lankaanse guesthouse in de toekomst alsnog kan bezoeken.